Κυβέρνηση, ΗΠΑ και ONEX διαμορφώνουν έναν νέο γεωοικονομικό άξονα – Τις επόμενες ημέρες κατατίθεται η ρύθμιση του Υπουργείου Ανάπτυξης που ανοίγει τον δρόμο για το νέο λιμάνι 400 στρεμμάτων δίπλα στα ναυπηγεία.
Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις γύρω από το λιμάνι της Ελευσίνας, το οποίο, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, μπαίνει πλέον σε τροχιά ώστε να αποτελέσει έναν δεύτερο μεγάλο εθνικό πόλο, ικανό να λειτουργήσει παράλληλα και σε ορισμένους τομείς ανταγωνιστικά προς το λιμάνι του Πειραιά.
Το σχέδιο επιταχύνεται μετά τη χθεσινή συνάντηση του υπουργού Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκου με την πρέσβη των ΗΠΑ Κίμπερλι Γκιλφόιλ, όπου δρομολογήθηκαν νομοθετικές πρωτοβουλίες και νέες επενδυτικές κινήσεις με τη συμμετοχή της αμερικανικής κρατικής αναπτυξιακής τράπεζας DFC.
Η Ελευσίνα μπαίνει στο γεωπολιτικό παιχνίδι: Το σχέδιο για νέο λιμάνι 400 στρεμμάτων, με αμερικανική χρηματοδοτική στήριξη και σιδηροδρομική πρόσβαση, δρομολογείται με ρύθμιση που αλλάζει το καθεστώς λειτουργίας των ναυπηγείων και επιτρέπει τη δημιουργία ενός εμπορικού, ενεργειακού και διαμετακομιστικού κόμβου στρατηγικής σημασίας. Για τις ΗΠΑ, το project λειτουργεί ως αντίβαρο στον “κινεζικό” Πειραιά και ως κρίσιμος κρίκος στην αρχιτεκτονική ενεργειακής και αμυντικής ασφάλειας της Ανατολικής Μεσογείου.
Για το project, σύμφωνα με πληροφορίες θα παραχωρηθούν περίπου 400 στρέμματα της χερσαίας ζώνης, που γειτνιάζουν με τα ναυπηγεία. Έκταση που μπορεί να μετατραπεί σε πολυλειτουργικό λιμάνι με δυνατότητες εμπορευματικών ροών, χύδην φορτίων, ενεργειακών εγκαταστάσεων και τεχνικών–βιομηχανικών δραστηριοτήτων. Η γεωγραφική θέση της Ελευσίνας, στο κέντρο του Θριασίου Πεδίου και δίπλα στο μεγαλύτερο βιομηχανικό cluster της χώρας, καθιστά το έργο κατάλληλο για τη δημιουργία ενός ισχυρού logistics hub με πρόσβαση σε όλες τις βασικές μεταφορικές αρτηρίες της Δυτικής Αττικής.
Η ρύθμιση που θα ενταχθει στο νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης για τη νέα Αρχή Εποπτείας της Αγοράς και αναμένεται να ψηφιστεί ως το τέλος του μήνα επιτρέπει στην ONEX να επεκτείνει το αντικείμενό της πέρα από τη ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα και να αναπτύξει εμπορικές, λιμενικές, ενεργειακές και αμυντικές υποδομές. Πρόκειται για το θεσμικό βήμα που απαιτείται για να προχωρήσει το έργο και να μετασχηματιστούν τα ναυπηγεία σε πολυλειτουργική λιμενική εγκατάσταση.
Κεντρικό στοιχείο του σχεδίου αποτελεί η σιδηροδρομική σύνδεση του νέου λιμανιού με το εθνικό δίκτυο και το Θριάσιο Πεδίο. Η σύνδεση αυτή επιτρέπει τη διακίνηση φορτίων προς τον ΠΑΘΕ και τη Βόρεια Ελλάδα, μειώνει τον χρόνο μεταφορών και ενισχύει τη δυνατότητα της Ελευσίνας να λειτουργήσει ως intermodal κόμβος. Η ONEX είχε εντάξει τη σιδηροδρομική διάσταση στο αρχικό της masterplan, υπογραμμίζοντας ότι αποτελεί κρίσιμο πολλαπλασιαστή της αξίας του έργου.
Το αναπτυξιακό σχέδιο της ONEX για τα ναυπηγεία Ελευσίνας είχε διαμορφωθεί ήδη από τα προηγούμενα χρόνια και περιλάμβανε τη δημιουργία ενός ενιαίου logistics–ενεργειακού–τεχνολογικού cluster. Σε αυτό εντάσσονται υποδομές LNG, εγκαταστάσεις για offshore και nearshore ενεργειακά έργα, τεχνική υποστήριξη θαλάσσιων αιολικών πάρκων, τεχνολογίες νέας πρόωσης και ένα ολοκληρωμένο σύστημα logistics για Βαλκάνια και Ανατολική Ευρώπη. Στο πλαίσιο της προηγούμενης εξυγίανσης, η DFC έχει ήδη χρηματοδοτήσει τα ναυπηγεία με περίπου 125–126 εκατ. δολάρια, δημιουργώντας το υπόβαθρο για το μεγαλύτερο λιμενικό project που σχεδιάζεται σήμερα.
Σε γεωπολιτικό επίπεδο, οι ΗΠΑ βλέπουν την Ελευσίνα ως κρίσιμο κόμβο που ενισχύει την αρχιτεκτονική ενεργειακής και αμυντικής ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο. Η συμμετοχή της DFC εντάσσεται στη στρατηγική ενίσχυσης κρίσιμων υποδομών και διαφοροποίησης των εμπορικών και ενεργειακών οδών, με στόχο τη δημιουργία εναλλακτικών κόμβων έναντι της κινεζικής παρουσίας στον Πειραιά. Για την Ουάσιγκτον, το έργο στην Ελευσίνα αποτελεί κομβικό στοιχείο σε ένα ευρύτερο πλέγμα συνεργασιών με την Ελλάδα.
Τα επόμενα βήματα περιλαμβάνουν την ψήφιση της ρύθμισης, την οριστικοποίηση του μοντέλου διαχείρισης του νέου λιμανιού και την εκκίνηση των τεχνικών μελετών για τις λιμενικές, ενεργειακές και σιδηροδρομικές υποδομές.
Στόχος είναι η μετατροπή των Ναυπηγείων Ελευσίνας και της ευρύτερης λιμενικής ζώνης σε πολυλειτουργικό συγκρότημα: εμπορικό κέντρο logistics, ενεργειακό κόμβο, σημείο διαμετακόμισης φορτίων, ακόμη και βάση εξυπηρέτησης πολεμικών πλοίων.
Με νέο νομοσχέδιο που αναμένεται να κατατεθεί άμεσα, η ONEX θα αποκτήσει δυνατότητα δραστηριοποίησης όχι μόνο στη ναυπηγική βιομηχανία αλλά και:
– στον εμπορικό και διαμετακομιστικό τομέα
– στον λιμενικό και ενεργειακό κλάδο
– στον αμυντικό τομέα
Η ONEX, η οποία έχει ήδη λάβει 125 εκατ. δολάρια χρηματοδότησης από την DFC, ετοιμάζεται να αναπτύξει νέες εγκαταστάσεις σε συνολική έκταση που θα φτάσει τα 400 στρέμματα, επεκτείνοντας τις λειτουργίες των ναυπηγείων προς την πλευρά του κύριου λιμανιού της πόλης.
Το σχεδιαζόμενο λιμάνι Ελευσίνας προβλέπεται να εξυπηρετεί:
– πολεμικά πλοία,
– εμπορικά πλοία,
– φορτία χύδην,
– κοντέινερς,
– ενεργειακές υποδομές, σε άμεση διασύνδεση με το Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο.
Έτσι, δημιουργείται μια νέα εφοδιαστική αλυσίδα υψηλής στρατηγικής σημασίας, η οποία – σύμφωνα με κυβερνητικούς και αμερικανικούς αξιωματούχους – μπορεί να λειτουργήσει ως πραγματική εναλλακτική στο λιμάνι του Πειραιά, το οποίο εδώ και χρόνια τελεί υπό κινεζική διοίκηση.
Ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος, μετά τη συνάντησή του με την πρέσβη των ΗΠΑ Κίμπερλι Γκιλφόιλ, υπογράμμισε ότι με το νέο πλαίσιο συνεργασίας με τις ΗΠΑ «η Ελλάδα δεν καθίσταται μόνο ενεργειακός κόμβος, αλλά ενισχύεται ακόμη περισσότερο η στρατηγική του παραγωγικού μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας, του νέου παραγωγικού προτύπου, με νέες σημαντικές επενδύσεις, νέες υποδομές, ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας σημαντικών κλάδων της ελληνικής οικονομίας και χιλιάδες ποιοτικές θέσεις εργασίας».
–Η πρέσβης των ΗΠΑ Κίμπερλι Γκιλφόιλ ήταν απολύτως σαφής: η Ουάσιγκτον βλέπει την Ελευσίνα ως κρίσιμο κόμβο για την ευρύτερη περιοχή και στηρίζει ενεργά το σχέδιο. Τόνισε ότι η ενεργειακή ασφάλεια αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και ότι η Ελλάδα είναι πλέον «ισχυρός εταίρος» σε θέματα ενέργειας και ναυπηγικής, το λιμάνι της Ελευσίνας μπορεί να αποτελέσει στρατηγικό logistics hub για όλη την Ανατολική Μεσόγειο.
Η ίδια χαρακτήρισε τις ανακοινώσεις ως «μόνο την αρχή» μιας ακόμη μεγαλύτερης ελληνοαμερικανικής συνεργασίας.
Τη σημασία του έργου ανέδειξε και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης, ο οποίος σε τηλεοπτική του συνέντευξη επεσήμανε ότι «η Ελευσίνα έχει λιμάνι, και υπάρχει και χώρος, από όσο αντιλαμβάνομαι, δίπλα στο ναυπηγείο για να υπάρξει άλλο λιμάνι». «Η χώρα μας δεν μπορεί να αποκρούει προτάσεις», σημείωσε εμφατικά ο Κ. Χατζηδάκης και προσέθεσε:
«Άλλωστε η πρόταση αυτή, η ιδέα αυτή, είναι σωρευτική. Δεν αποκλείει το ένα λιμάνι τις δραστηριότητες του άλλου». Εξ άλλου, συμπλήρωσε, «και τώρα έχουμε ανταγωνισμό, γιατί έχουμε το λιμάνι του Πειραιά, της Θεσσαλονίκης, του Βόλου, του Ηρακλείου, της Ηγουμενίτσας. Ωστόσο, ο Πειραιάς είναι ένα λιμάνι για κοντέινερς σε πολύ μεγάλο βαθμό». Αντιθέτως, όπως είπε, «η ιδέα για την Ελευσίνα αφορά περισσότερο τα λεγόμενα χύδην φορτία, έτσι ώστε να υπάρξει εξειδίκευση και σε ένα άλλο τομέα. Άρα το ένα δεν αποκλείει το άλλο».
Εξέλιξη την οποία επικαλέσθηκε ακολούθως για να υπογραμμίσει τη γεωστρατηγική αναβάθμιση της χώρας μας, λόγω και των συμφωνιών με την Chevron και την Exxon. Εκ των πραγμάτων η Ελλάδα καθίσταται «όχι απόληξη της εμπορίας ρωσικού πετρελαίου, αλλά πύλη εισόδου του αμερικανικού φυσικού αερίου». Και με αυτόν τον τρόπο, «αναβαθμίζεται γεωστρατηγικά η χώρα και η Αμερική έχει κάθε λόγο να είναι ακόμα πιο κοντά στην Ελλάδα».
